یک مطالعه جدید از دهانه های سطح ماه تمایل دارد که عدم تقارن بین دو چهره ماه را با برخورد شهاب سنگی عظیم در سطح قطب جنوبی آن مرتبط کند، به دنبال این فرضیه که دومی در نتیجه فرآیندهای آتشفشانی در سطح را تحریک می کند. از سمت قابل مشاهده اش
[در ویدیو] GRAIL از سمت تاریک ماه فیلم می گیرد اولین تصاویر گرفته شده توسط کاوشگر قمری GRAIL که سمت تاریک ماه را نشان می دهد. سمت تاریک ماه همانی است که هرگز از زمین نمی بینیم. © ناسا
ماه دائماً یک چهره را به زمین نشان می دهد: با اثر جزر و مد قفل شده است ( دوره چرخش آن برابر با دوره چرخش آن است ) و بنابراین چهره ای پنهان دارد که از زمین نامرئی است. تفاوت‌های بین این دو چهره زمانی آشکار شد که کاوشگر Luna 3 شوروی برای اولین بار در سال 1959 به سمت دوردست پرواز کرد: سپس دانشمندان یک سطح ناهموار و با دهانه شدید (به نام ارتفاعات) را در عقب سمت نزدیک کشف کردند که پر از دریاهای ماه است . – دشت های بازالتی وسیع که تیره و صاف به نظر می رسند.
اما عناصری که این دو وجه ماه را متمایز می‌کنند فقط ژئومورفولوژیکی نیستند: ماموریت‌های پس از Luna 3 نیز تفاوت‌های قابل‌توجهی را در ترکیب ژئوشیمیایی بین این دو چهره نشان دادند. سمت نزدیک دارای یک ناهنجاری ترکیب شیمیایی به نام Procellarum KREEP Terrane (PKT) است که با غلظت بالای پتاسیم (K)، خاک‌های کمیاب (REE)، فسفر (P) و سایر عناصر معدنی تولیدکننده گرما مانند توریم (Th) مشخص می‌شود. ). این ناهنجاری به طور گسترده در و اطراف اقیانوس طوفان ها ( Oceanus Procellarum ) نشان داده شده است و به طور کلی در سمت مرئی یافت می شود، اما به نظر می رسد بسیار پراکنده تر در سمت پنهان است.
نقشه هایی که عدم تقارن ترکیب شیمیایی (Th و Ti) را بین دو صورت قمری نشان می دهد (در سمت چپ، صورت قابل مشاهده، در سمت راست، چهره پنهان). خطوط سفید نقطه چین حوضه قطب جنوب-آیتکن را نشان می دهد، در حالی که طرح بنفش نشان دهنده تشکیل PKT است. © جونز و همکاران. ، 2022
دانشمندان در حال حاضر توافق کرده‌اند که انگشت خود را به سمت ناهنجاری شیمیایی PKT برای توضیح دوگانگی بین دو صورت قمری ببرند: این ناهنجاری که با غلظت بالای عناصر تولید کننده گرما مشخص می‌شود، می‌توانست ظرفیت تحریک فرآیندهای آتشفشانی دیررس را در سطح مرئی داشته باشد. چهره ماهواره ما اما مکانیسم منشأ این ناهنجاری هنوز ناشناخته باقی مانده است: همچنین با ارائه غلظت بالایی از عناصر ناسازگار (که تمایل دارند در فاز مایع در طول تبلور جزئی یک ماگما متمرکز شوند)، عناصر مشخص کننده KREEP در نهایت متبلور می شوند، و بنابراین به طور نسبتاً یکنواخت لایه بالایی گوشته ماه را تشکیل می داد. به نظر می رسد یک مطالعه جدید نشان می دهد که برخورد شهاب سنگ در منشاء شکل گیری حوضه قطب جنوب-آیتکن (دومین حوضه برخورد بزرگ در منظومه شمسی ، واقع در قطب جنوب قمری، و بخش کوچکی از آن در صورت مرئی — با قطر 2500 کیلومتر برای 12 کیلومتر در عمق) می توانست عناصر تشکیل دهنده KREEP را به شیوه ای ترجیحی در سطح صورت مرئی مجدداً توزیع کند: در واقع، به نظر می رسد تشکیل حوضه قطب جنوب-آیتکن از نظر زمانی مطابقت دارد. به شکل گیری آخرین دریاهای قمری.
سپس تیم محققین مدل‌های عددی را برای شبیه‌سازی اثر موج گرمایی ایجاد شده توسط چنین تاثیری بر داخل ماه و بر توزیع مجدد احتمالی عناصر KREEP تولید کردند. شبیه‌سازی‌های آنها تا حد زیادی قطعی بود: برای هر سناریوی ضربه شبیه‌سازی شده (از ضربه مستقیم و خشونت‌آمیز تا ضربه با سرعت کم و زاویه کم)، مقدار عناصر KREEP متحرک متفاوت است، اما به طور سیستماتیک منجر به غلظت‌های بالا در این عناصر در اطراف سمت دور می‌شود. مطابق با ناهنجاری های KPT مشاهده شده. بنابراین، دانشمندان از این ایده حمایت می‌کنند که برخورد شهاب‌سنگ در مبدأ حوضه قطب جنوب-آیتکن، امکان کاوش مواد را در گوشته فوقانی، زیر پوسته ، فراهم کرده است.
و به نظر می رسد که استدلال های تاریخ گذاری ساختارهای مختلف ماه در سمت مرئی این ایده را تأیید می کند: شمارش دهانه ها در منطقه PKT نشان می دهد که این سازند پس از تشکیل حوضه برخوردی قطب جنوب و دریاهای بازالتی قدیمی ترین خواهد بود. قدمت آن به -4.3 میلیارد سال (حدود 200 میلیون سال پس از تأثیر آیتکن) می رسد. مدل آنها در واقع عدم تقارن حرارتی بین دو وجه را بیش از 600 میلیون سال پس از برخورد نشان می دهد که ناشی از عدم تقارن در ترکیب شیمیایی و فرآیندهای آتشفشانی محرک در صورت مرئی است.
جهان Futura را در Patreon کشف کنید!
!
از ثبت نام شما سپاسگزاریم.
خوشحالم که شما را در جمع خوانندگان ما دارم!
Yutu-2 تصویری پانوراما از سمت دور ماه را برای ما ارسال می کند
